Η Μεγάλη Βδομάδα των Οροθετικών (III)

Μπαλάκι μεταξύ υπουργείων οι οροθετικοί, απροβίβαστο η κοινωνία 

Δεν έχεις ιδέα πόσοι καταφεύγουν σε ναρκωτικά, σκληρά όχι πελλάρες, επειδή δεν μπορούν να διαχειριστούν τον HIV. Εγώ είμαι καλά.Αλλά πολλοί δεν είναι» 

Κάτια Σάββα

Εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ,  4/4/2018

«Ξέρεις πώς λένε τους οροθετικούς στην Αγγλία; Aυτοί που έχουν το gift. Και ξέρεις γιατί τους λένε έτσι; Γιατί μόλις διαγνωστούν το κράτος τους παρέχει τα πάντα. Πρώτοι στις ουρές στα νοσοκομεία, σπίτι, επίδομα. Και εδώ; Εδώ έχουν σπίτια στους συνοικισμούς άδεια και δεν τα δίνουν. Μα, τι λέω. Εδώ δεν δίνουν ένα επίδομα. Δεν έχεις ιδέα τι γίνεται στην Κύπρο. Δεν έχεις ιδέα πόσοι καταφεύγουν σε ναρκωτικά, σκληρά, όχι πελλάρες, επειδή δεν μπορούν να διαχειριστούν τον HIV. Εγώ είμαι καλά. Αλλά πολλοί δεν είναι...». Ο Στέλιος είναι χείμαρρος στο τηλέφωνο. Με ενημερώνει για πράγματα που δεν περνάνε από κανενός το μυαλό που είναι έξω απ’ τον χορό. Πόσω μάλλον της πολιτείας, των αρχών, των λειτουργών αυτού του κράτους που εμείς οι φορολογούμενοι πληρώνουμε για να εντοπίζουν, να δρουν και να δίνουν λύσεις. Όχι να εκπονούν στρατηγικές χωρίς να δίνουν και τα απαραίτητα εφόδια, χρονοδιαγράμματα, λύσεις για να αλλάξει άρδην μια κατάσταση.

Ο Στέλιος θέλει πολύ να βγει και να μιλήσει ανοιχτά. Μα, φοβάται ότι οι συνέπειες θα είναι πολύ χειρότερες από το αποτέλεσμα αυτής του της ενέργειας. «Θα χάσω τη δουλειά μου αμέσως, και γιατί; Δεν μου περισσεύουν τα ψίχουλα που παίρνω και ας δουλεύω μέχρι τις 10 το βράδυ», μου εξηγεί. Θα ερχόταν όμως μαζί μου ακόμη και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (χωρίς κανάλια και τυμπανοκρουσίες) για να εκπροσωπήσει όλους τους οροθετικούς που δεν μιλάνε ανοιχτά για το πρόβλημά τους, ασχέτως αν πολλοί ζουν στην ανέχεια. Την ώρα που διαβάζουν για το πλιάτσικο στις τουρκοκυπριακές περιουσίες, για δάνεια πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων που διαγράφονται, ακόμη και για την αγορά υπηρεσιακών οχημάτων σε υπουργούς γιατί τα προηγούμενα πάλιωσαν. Όπως πάλιωσαν χωρίς να εισακουστούν τα δικά τους αιτήματα.

Όλα αυτά δεν μπορούν παρά να απασχολούν τους οροθετικούς. Ζουν εδώ και βλέπουν τι γίνεται. Βλέπουν αποφάσεις να λαμβάνονται με πάσα ευκολία και αναπόφευκτα συγκρίνουν πόσα τους αποστερεί το ότι κρύβονται, το ότι δεν μπορούν να μιλήσουν. Το ότι δεν έχουν φωνή να υψώσουν. Εδώ βρέθηκαν εκατομμύρια για να κτιστεί νέο γήπεδο στη Λεμεσό για ποδοσφαιρικές ομάδες μετά από προεδρική παρέμβαση, ενώ θα επισκευαστεί και το υφιστάμενο. Ξεπεράστηκε κάθε εμπόδιο για να γίνει αυτό. «Για μας τόσα χρόνια γιατί δεν βρίσκεται λύση; Γιατί δεν αποφασίζουν να μας δώσουν ένα επίδομα έστω;» διερωτάται και ο κ. Π. που διαγνώστηκε το 1999.

Μπαλάκι υπουργείων

«Προτιμώ να μιλήσουμε από τηλεφώνου, λόγω της σκόνης η υγεία μου είναι βεβαρημένη και δεν μπορώ να κυκλοφορήσω. Δεν ξέρω καν πώς θα μπορέσω να μεταβώ στη Γρηγόρειο Κλινική και μου τελειώνουν τα φάρμακα». Η φωνή του κ. Π. σπάζει ανά διαστήματα. Είναι ένας άνθρωπος που παλεύει με θεούς και δαίμονες για να επιβιώσει, όπως γράφει σε άλλη μια αναπάντητη επιστολή του προς τους αρμόδιους υπουργούς Υγείας και Εργασίας, την οποία επικαιροποιεί κάθε φορά που διορίζονται νέοι με μια κρυφή ελπίδα ότι κάποτε θα του απαντήσουν. Φευ!

Κουβαλώντας δυσκολίες, βάσανα, απορρίψεις και τον ίδιο τον ιό HIV 19 χρόνια τώρα, είναι τόσο σοφός σε σχέση με την ασθένειά του όσο να ιεραρχεί τα όσα πρέπει να γίνουν από την πολιτεία. Όχι για τον ίδιο, τον οποίο το Υπουργείο Εργασίας έχει παραπέμψει στο Ανώτατο Δικαστήριο και είναι σίγουρος πως δεν θα προλάβει την όποια απόφασή του, αλλά για όλους τους άλλους οροθετικούς εκεί έξω που ταλαιπωρούνται.

Για όλους τους συμπολίτες μας που γίνονται μπαλάκι μεταξύ υπουργείων. Που γίνονται επαίτες θυσιάζοντας το μόνο που απέμεινε δικό τους, την αξιοπρέπεια. Ο κ. Π. με νέα επιστολή του ημερ. 16/3/2018 προς τους υπουργούς Ζέτα Αιμιλιανίδου και τον Κωνσταντίνο Ιωάννου διερωτάται αν γνωρίζουν πως δεν υπάρχει καμία πολιτική στρατηγική που να καθοδηγεί / διέπει αποφάσεις υπουργείων / νομοθετών για την προστασία των δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων στην Κύπρο. «Γιατί αρνείστε να ενταχθούν τα οροθετικά άτομα σε κάποια κατηγορία χρόνιων ασθενειών / ευπαθών ομάδων, ούτως ώστε αυτά τα άτομα να παίρνουν κάποιο επίδομα, στήριξη ή έστω δίκαιη και ίση μεταχείριση στα υπουργεία σας; Γιατί επιμένετε ενάντια στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και ενάντια σε αποφάσεις του ΕΔΑΔ;» τους ρωτά χωρίς ποτέ να παίρνει απάντηση.

Ο κ. Π. εξηγεί πως το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα δεν προβλέπει για τα οροθετικά άτομα, ενώ όπως καταγγέλλει τα αιτήματα για αναπηρία, όπως και το δικό του μετά από διάγνωση από τον ιατρό της Γρηγορείου, απορρίπτονται «και μας δείχνουν μέσω μιας copy paste επιστολής τον δρόμο για το Ανώτατο. Η δική μου υπόθεση πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή. Έχουν ήδη περάσει τρία χρόνια χωρίς η δικαστίνα να βγάλει απόφαση, επικαλούμενη φόρτο εργασίας. Και εγώ θα πεθάνω χωρίς να προλάβω να δω την απόφαση».

Δεν μένει όμως στα πιο πάνω. Ο κ. Π. θεωρεί σοβαρό πρόβλημα και το γεγονός ότι δεν υπάρχει στη Γρηγόρειο επί καθήκοντι λοιμωξιολόγος / επιδημιολόγος. Είναι και για τον Φίλιππο σοβαρή αυτή η απουσία ειδικότητας. «Δεν είναι μόνο ο HIV, είναι και η σύφιλη, η ηπατίτιδα και έναν σωρό άλλα», μου εξηγεί.

«Από όποια σκοπιά και αν το δεις», αναφέρουν άτομα που ζουν με τον ιό HIV, στην Κύπρο υπάρχει ένα μεγάλο τίποτα για τους οροθετικούς, μαζί με την πλήρη άγνοια για την ασθένεια αυτή.

Κοινωνικό στίγμα

«Το κοινωνικό στίγμα γύρω από τον HIV, το AIDS και τους ανθρώπους που ζουν με τον ιό, εξακολουθεί δυστυχώς να είναι και το πιο μεγάλο πρόβλημα. Αυτό το ζούμε καθημερινά με πολλές περιπτώσεις», δηλώνει στον «Π» ο Χρίστος Κρασίδης, γραμματέας και υπεύθυνος Επικοινωνίας της Κίνησης Συμπαράστασης για το AIDS (ΚΣΑ). Παραπέμπει μάλιστα στην έρευνα «Γνώσεις και Αντιλήψεις των Κυπρίων σε σχέση με τον HIV/AIDS», που πραγματοποίησε η ΚΣΑ σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, τον Κυπριακό Σύνδεσμο Οικογενειακού Προγραμματισμού, το Mediterranean Institude of Gender Studies και την Accept ΛΟΑΤ Κύπρου. Ενδεικτικά αναφέρεται πως το 76% των ερωτηθέντων απάντησε πως θα στήριζε οροθετικό άτομο από το στενό του φιλικό ή συγγενικό περιβάλλον, και ενώ το 69% των ερωτηθέντων απάντησε πως δεν θα άλλαζε στάση αν μάθαινε ότι κάποιο άτομο από το εργασιακό περιβάλλον του είναι οροθετικό, ταυτόχρονα το υψηλό ποσοστό του 83% δεν θα είχε ερωτικές ή σεξουαλικές σχέσεις με άτομο που ζει με τον HIV!

Δεν είναι επικίνδυνοι!

«Από την άλλη», εξηγεί ο κ. Κρασίδης, «υπάρχουν και θετικές εξελίξεις που δεν πρέπει να ξεχνούμε, όπως για παράδειγμα η εξέλιξη της φαρμακευτικής αγωγής νέας γενιάς που έχουμε πλέον και στην Κύπρο. Η φαρμακευτική αγωγή επιτρέπει πλέον στους ανθρώπους που ζουν με τον ιό να έχουν προσδόκιμο ζωής 70 χρόνια κατά μέσο όρο. Αυτό σημαίνει ότι η αγωγή επιτρέπει στους οροθετικούς να ζουν περισσότερο, χωρίς να ανησυχούν ότι θα εμφανίσουν το σύνδρομο AIDS». Ο κ. Κρασίδης αναφέρεται και στο επιστημονικά αποδεδειγμένο «U=U», που σημαίνει «Undetectable=Untransmittable». Δηλαδή ένας άνθρωπος που ζει με τον HIV και έχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο, συνεπεία της αποτελεσματικής φαρμακευτικής του αγωγής, δεν μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε κάποιο/α σύντροφό του, ακόμα και χωρίς τη χρήση προφυλακτικού.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι προτείνει κανείς την κατάργηση χρήσης του προφυλακτικού, αφού υπάρχουν πολλά άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που θα μπορούσαν να μεταδοθούν εκατέρωθεν. Σημαίνει όμως ότι οι οροθετικοί άνθρωποι μπορούν να κάνουν παιδιά γνωρίζοντας ότι αυτά θα γεννηθούν οροαρνητικά στον HIV. Σημαίνει επίσης ότι οι οροθετικοί άνθρωποι, όταν έχουν μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο, δεν αποτελούν κανένα κίνδυνο για τους ερωτικούς τους συντρόφους. Έτσι, μπορούν οι άνθρωποι αυτοί να απολαμβάνουν το σεξ χωρίς το άγχος και την ανησυχία μετάδοσης του ιού σε άλλους, και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για τη σεξουαλική, ψυχολογική και σωματική υγεία τους». Κυριότερα για τον κ. Κρασίδη «σημαίνει ότι η κοινωνία μπορεί να σταματήσει να φοβάται, να περιθωριοποιεί και να στιγματίζει τους οροθετικούς ως ’επικίνδυνους’».

Η Κύπρος μετρά 1.148 περιστατικά HIV/AIDS μεταξύ 1986-2017

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που εξασφάλισε ο «Π» από το Υπ. Υγείας, κατά την περίοδο 1986 μέχρι το τέλος του 2017 διαγνώστηκαν στην Κύπρο 1.148 περιστατικά HIV/AIDS. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως τα τελευταία χρόνια τα νέα περιστατικά κυμαίνονται γύρω στα 80 κάθε χρόνο (84 το 2017) από μ.ο. 40 μεταξύ 2005-2010.

Στο μεταξύ, τα στοιχεία του Υπ. Υγείας για τον τρόπο μετάδοσης του ιού καταδεικνύουν πόση άγνοια επικρατεί στην κοινωνία. Μεταξύ 1986-2016 η μετάδοση του HIV έγινε κατά 53% μέσω ετεροφυλικής σχέσης, κατά 43,1% μέσω ομοφυλοφιλικής επαφής (MSM), ενώ με χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών το ποσοστό είναι 1,4%.

Οι κύριοι τρόποι μετάδοσης στους άντρες είναι η σεξουαλική επαφή μεταξύ ανδρών (57,3%) και η ετεροφυλική επαφή (36,1%), ενώ στις γυναίκες η ετεροφυλική σεξουαλική επαφή (93.2%), από μετάγγιση (1,9%) και από χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών (1,5%).

Στη Γρηγόρειο

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στον «Π» ο διευθυντής της Γρηγορείου δρ Δημητριάδης, στην κλινική έχουν από το 1996 καταγραφεί 850 ασθενείς. Σήμερα παρακολουθούνται 570 και λαμβάνουν αγωγή οι 543. «Η επίσκεψη στην κλινική βασίζεται στο εάν ο ασθενής είναι πρωτοδιαγνωσμένος. Σε μια τέτοια περίπτωση θα τεθεί σε πρωτόκολλο συχνής παρακολούθησης, 3-4 φορές τον χρόνο μέχρις ότου ο ιός δεν είναι ανιχνεύσιμος και υπάρχει και η ανάλογη ανοσολογική βελτίωση», εξηγεί ο δρ Δημητριάδης αναφερόμενος στις περιπτώσεις που δεν υπάρχουν άλλες συννοσηρότητες.

«Στην περίπτωση των υπόλοιπων ασθενών με σταθερή κλινικοεργαστηριακή κατάσταση οι επισκέψεις γίνονται δύο φορές τον χρόνο όσον αφορά τις κλινικοεργαστηριακές εξετάσεις ρουτίνας. Στην αντίθετη περίπτωση, εξατομικεύεται η αντιμετώπιση και η συχνότητα των επισκέψεων», καταλήγει χωρίς να παραλείπει και έκτακτα περιστατικά.